De schaduw van de Pandit

images

Die ene ietwat beteuterd verontwaardigde reactie op mijn stukje over de dramatische ruiming van een deel van de redactie van Charlie Hebdo met ook nog collateral damage, maakte mede dat mijn oog laatst viel op een stukje van de filosoof Peter Sloterdijk.

De genoemde reactie kwam van een vriend die zich laat inspireren door een spiritueel geleerde, een zogeheten pandit. Niet toevallig iemand waar ik de laatste jaren een beetje pesterig en in het begin ook bozig mee heb gecommuniceerd. (Zoek op Meji).

Ik moest aan die man denken en de ermee samenhangende reactie van die vriend, toen ik Sloterdijks omschrijving van een expert las: “De expert is iemand die niet meer hoeft te denken: hij heeft al  gedacht.”

Meer en meer dringt tot mij door dat ik, hoewel ik als kind zelf zeer behoudend was in die zin dat ik bepaalde dingen het liefst onveranderlijk zou hebben gezien en opvattingen als onveranderlijk ervoer, ik later toch een soort kinderlijke verwachting heb ontwikkeld over hoe in de volwassen wereld met informatie en kennis werd of zou worden omgegaan.

Maar nee, op alle nivoos en voor alle leeftijden geldt: elke geaccepteerde idee raakt gevangen in belangen.
Je kunt er weer een boek over schrijven.
Ik ga volstaan met een stukje Tomatis.
Tomatis heeft zoveel nieuwe dingen ontdekt over horen en het oor, dingen die voorheen zozeer zogenaamd bewezen onwaar waren, dat hij door de Orde der Geneesbroeders zo’n beetje is uitgerookt.

Hetzelfde gebeurde Sloterdijk tijdens de zogeheten Sloterdijk affaire.

Twee citaten.

Het expertcitaat komt als gezegd van Sloterdijk uit het boekje Regels voor het mensenpark. Kroniek van een debat. Boom, Amsterdam.
In dit boek wordt teruggekeken op deze zogeten Sloterdijkaffaire.

Het Tomatis-citaat komt uit zijn autobiografie Het bewuste oor.

….. Ik kan het sarcasme van hen die over mij oordelen nu beter ‘incasseren’, en ik ben zelfs dankbaar voor de stimulans die de klank van hun stem voor mij is.
Het College van de Orde der Geneeskunde riep mij regelmatig ter verantwoording voor beroeps- of gedragsfouten die ik zogenaamd zou hebben begaan. Hoe is het mogelijk dat zoveel hersenen worden gemobiliseerd om so armzalig recht te spreken? Ik probeerde mij te verdedigen met behulp van eminente lieden, beroemde advocaten. Maar het mocht niet baten. Mijn verdedigers werden geconfronteerd met een geborneerde vijandigheid vol bitterheid en venijn, waar ik steeds weer verbaasd over stond.
(……..).
Gekleed in hun magistratentoga bleven mijn beschuldigers mij behandelen als een boosdoener en deden dat met een regelmaat waar zelfs de meest standvastige en toegeeflijke collega’s woedend over werden. Uiteindelijk had ik er in februari 1976 genoeg van en besloot mijn ontslag in te dienen bij de Orde der Geneeskunde, een Orde waar ik nog slechts uit gewoonte lid van was. Ik was immers al lang een andere weg ingeslagen dan die van mijn collega’s.

Peter Sloterdijk: Toen ik die berg artikelen teruglas die door de rede was uitgelokt, merkte ik dat de typerende zin behoorde tot het genre negatieve ‘constatering’: wat ik zei was niet nieuw, mijn woorden waren zo weinig oorspronkelijk dat men absoluut niet meer wist waarom men zijn tijd zou verliezen met mijn tekst. De dynamiek van die uitspraken lijkt me volkomen duidelijk: onze meningen zullen na het lezen van een filosofische tekst precies zo blijven als ervoor. Men wil een onafhankelijk weten, onafhankelijk van elke reflectie – a fortiori als die ontregelend is. Men zal zich dus tot de experts wenden, want de expert is nu juist iemand die niet meer hoeft te denken: hij heeft al gedacht. Heel het geheim van zijn vak bestaat eruit ons te doen delen in zijn postreflectieve kalmte. Als bewaker van het collectieve niet-denken is zijn beroep zeer liberaal. Vandaar dat concert van experts dat unisono verzekert: Sloterdijk mag dan een debat hebben ontketend, maar om het naar behoren te voeren moeten we beginnen die provocateur uit te sluiten die niets nieuws heeft gezegd –
behalve, misschien… maar nee, en laat ons met rust!

Zo. Dat was dat.

Print Friendly, PDF & Email
This entry was posted in mijn weblog. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Are you a robot ? * Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.