Wilhelmina Kuttje Jr.

Voor wat achtergrondinfo over waar de titel vandaan komt:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wilhelmina_Kuttje_junior
http://spreekbuis.nl/licht-uit-spot-uit-janine-van-elzakker-vpro

Beste Madelief,

Lang geleden werd mij door een vriendin eens kwalijk genomen, dat ik haar niet gaf wat ze van me nodig had.
Waarop ik, in mijn vertwijfeling, want het gedoe was natuurlijk al lang aan de gang, vroeg ik of ze mij dan niet behulpzaam kon zijn door aan te geven wat ze van mij nodig had.
En toen kwam er dit, ik kan mijn verbijstering nog navoelen: dat zeg ik niet, want ik vind dat als je echt van mij houdt je dat dan uit jezelf moet weten.

Ergens toen, zonder dat ik daar al woorden bij had, daagde het in mij dat ik een duizendkoppige koppige draak als tegenstander had. Een onbewust woedeproject, weerbarstig en onstuitbaar vechtend voor erkenning en tegelijk vastberaden zich niet te laten zien uit angst voor het licht.

Afijn, we zijn nu zo’n dertig jaar verder. Wilhelmina Kuttje Jr is wellicht een dagje ouder geworden. Hoe ik hier nu weer op kom? Omdat je vriendjes bent met iemand die ik ken en omdat jij en ik ooit in een ver verleden een poos met elkaar gevreeën hebben. Dat maakt hem een kutzwager van mij. Dat ouderwetse woord heb ik ooit gebruikt gezien door onze limonade in zee gietende kunstenaar Wim T Schippers. Wim T is ook de bedenker van Wilhelmina Kuttje Jr. Vandaar.
De associatieve geest in action.

Madelief, alweer maanden geleden vertelde je dat je wel interesse had om ook eens een keer ayahuasca te gebruiken. Of ik je daarover iets wilde vertellen. Dat heb ik vrij kort gedaan. En ik heb, zoals bekend, ook daarover in mijn blogs geschreven. Ik heb een behoorlijk aantal van mijn ervaringen gedetailleerd verslagen. Dus adviseerde ik je die verslagen te lezen. Zou je doen.
Ook vertelde ik je wat volgens mij een prima plek is om een eerste ervaring op te doen.
Daar deed je dat eerste weekend. (Ik was er ook). Maar je haakte direct na de vrijdagavond al af en ging de volgende morgen naar huis.
Er leek niet zoveel aan de hand, ik heb je die ochtend nog even gesproken, een beetje van jammer dan, maar het is niks voor mij.
Nou tabé dan, heb het goed.

En toen begon bij jou het projectieproject: het bij elkaar vinden van alle (be)denkbare redenen om iets of iemand buiten jezelf de schuld te geven.
Iets begon mij op te vallen en laatst las ik een passage bij Peter Sloterdijk, (daar is hij weer), die me aan jouw gedrag deed denken. En vielen er een aantal dingen op hun plaats.
Wat me opviel is dat de dijkdoorbraak die schuld heet, met steeds grotere zandzakken wordt gedicht. Alsof het onderliggende, maar nog onderbewuste weet hebben van de onechtheid van dit alles wordt omgezet in een zoeken naar steeds overtuigender argumenten.

Zoals hoe erg de begeleiders van dat weekend wel niet waren, je schilderde ze steeds zwarter af

Nog een voorbeeld:
Ik hoorde laatst van een van onze reisgezellen dat je mij kwalijk nam dat ik je niet goed had voorgelicht.
Ik heb je inmiddels in herinnering gebracht hoe het feitelijk is gegaan.
En eraan toegevoegd dat als je mijn blogs zou hebben gelezen je tot een van de best geïnformeerde beginners zou hebben behoord.
Tijdens dat laatste gesprek kwam je opeens met het ultieme verwijt:
iemand die mij ook maar een beetje kent, zou mij dit nooit hebben aangeraden.

Het duurde een tijdje voor mij de aan het begin van dit stukje beschreven ervaring met die vriendin weer te binnen schoot.
Jouw verwijt is een fraaie variant op “iemand die echt van me houdt weet precies wat ik nodig heb”.
En, Madelief, toen las ik het volgende citaat, speciaal voor jou helemaal uitgetypt.
Omdat ik denk dat dat goed voor je is. Ook al ben je het daarmee nu wellicht nog niet eens. Maar wie weet valt het kwartje.

Madelief, ik heb je geanonimiseerd tot de blom Madelief. Zo kunnen ook anderen hun voordeel doen met het inzicht dat wat ik je zie doen ook een bekend patroon is.
Uit Peter Sloterdijk, Woede en Tijd pagina 64:

Zelfs de populaire victomologie heeft al enige kennis over hoe de gekwetsten reageren.
Door nare belevenissen worden ze vanuit het gelukkige, vergeetachtige midden naar de hellende periferie gedreven, en van daaruit is een eenvoudige terugkeer naar de normaliteit niet meer mogelijk. De excentrische dynamiek is simpel te doorgronden: voor de slachtoffers van onrecht en nederlagen lijkt de troost van het vergeten niet zelden onbereikbaar, en vanwege die onbereikbaarheid ook ongewenst en zelfs onacceptabel. Daaruit volgt dat de razernij van het ressentiment oplaait zodra de gekrenkte besluit in de krenking te gaan hangen, alsof hij ertoe uitverkoren was. De pijn overdrijven om hem draaglijker  te maken; zich vanuit de depressie van het lijden opwerken naar de ‘overmoed van de ellende’ – om Thomas Manns gevoelig-humoristische karakterisering van de aartsvader Jacob te citeren; het gevoel van geleden onrecht tot een berg ophopen om in bittere triomf op de top te gaan staan – zulke escalerende en vertekenende bewegingen zijn even oud als het onrecht, dat op zijn beurt even oud lijkt als de wereld zelf. Is ‘wereld’ niet de naam voor een plaats waar mensen onvermijdelijk onprettige herinneringen verzamelen, herinneringen aan verwondingen, beledigingen, krenkingen, en alle mogelijke episodes waarbij men jaren later nog de vuist zou willen ballen? En zijn niet alle culturen, openlijk of verhuld, ook altijd archieven van collectieve trauma’s? Uit dit soort overwegingen mag men de conclusie trekken dat elke verstandige beschaving ook maatregelen moet treffen om smeulende herinneringen aan ondergane krenkingen uit te wissen of in te dammen. Hoe kunnen de burgers rustig gaan slapen als niet van tevoren de avondklok voor de innerlijke raddraaiers ingaat?